Ketua Hakim Negara: Wan Ahmad Farid Bukan Calon Biasa

Dengan pengumuman rasmi pelantikan Datuk Wan Ahmad Farid Wan Salleh sebagai Ketua Hakim Negara baharu pada 18 Julai 2025, satu babak penting dalam sejarah kehakiman Malaysia telah bermula. Namun, adakah ini benar-benar menandakan berakhirnya kontroversi yang melingkari jawatan tertinggi ini? Atau, adakah profil unik beliau sebenarnya petunjuk bahawa kita sedang menyaksikan permulaan era yang berbeza? Mari kita selami lebih lanjut.

⚖️ Biodata Ketua hakim Baharu Wan Ahmad Farid

Berikut adalah biodata terperinci tentang Datuk Wan Ahmad Farid Wan Salleh, Ketua Hakim Negara Malaysia ke-11 (memimpin sejak 28 Julai 2025):

📌 Maklumat Peribadi

• Nama penuh: Wan Ahmad Farid bin Wan Salleh
• Tarikh lahir: 13 November 1962 (umur 62 tahun)
• Tempat lahir: Kuala Terengganu, Terengganu
• Isteri: To’ Puan Intan Baizura Abdul Wahab
• Anak: Enam orang
• Pendidikan:
  • LL.B. (Hons), University of West London (1985)
  • Certificate in Legal Practice (CLP), Universiti Malaya (1986)

🏛 Kerjaya Undang‑undang & Kehakiman

• Peguam bela & peguam cara, Tetuan Adnan & Wee, Kuala Terengganu (1987–2003).
• Pesuruhjaya Kehakiman, Mahkamah Tinggi (Shah Alam, KL, Kota Bharu) – dilantik 16 Disember 2015.
• Hakim Mahkamah Tinggi (dilantik 8 Ogos 2019) – berkhidmat hingga 2024.
• Hakim Mahkamah Rayuan – lantikan pada 12 November 2024.

🗳 Bahagian Politik & Pentadbiran Awam

• Setiausaha Politik kepada PM ke‑5, Tun Abdullah Ahmad Badawi (2003–2008).
• Senator (Dewan Negara) dilantik 23 Disember 2005, dua penggal hingga Januari 2009.
• Timbalan Menteri Dalam Negeri I (19 Mac 2008 – 9 April 2009) di bawah Kabinet PM Abdullah Badawi.
• Calon dalam PRK Kuala Terengganu 2009, mewakili BN, tetapi tewas.
• Berhenti aktif dalam politik pada 2013.

⚖ Perlantikan sebagai Ketua Hakim Negara

1. Dilantik sebagai Ketua Hakim Negara ke‑11, berkuat kuasa 28 Julai 2025, menggantikan Tengku Maimun Tuan Mat.
2. Perkenan perlantikan disampaikan oleh Yang di‑Pertuan Agong Sultan Ibrahim.

🔍 Sorotan & Sumbangan

• Memegang peranan penting dalam kes penghakiman kuasa YDPA mengeluarkan Darurat (Perkara 150), menegaskan kes tersebut tidak dalam bidang mahkamah.
• Menyertai panel hakim dalam kes pertikaian tanah 263,272 ekar di Duta Enclave.

✅ Ringkasan Karier Ketua Hakim Negara Baharu

🚀 Kronologi Pelantikan Ketua Hakim: Akhirnya!

Selepas beberapa minggu yang sarat dengan spekulasi, teka-teki, dan teori konspirasi yang hangat diperkatakan, akhirnya teka-teki mengenai siapa yang bakal menduduki kerusi nombor satu dalam badan kehakiman negara terjawab jua. Pejabat Ketua Pendaftar Mahkamah Persekutuan Malaysia secara rasmi mengumumkan pelantikan Datuk Wan Ahmad Farid Wan Salleh pada 18 Julai 2025. Tarikh keramat beliau akan mula berkhidmat secara rasmi adalah pada 28 Julai 2025, di mana istiadat angkat sumpah bakal berlangsung di hadapan Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong di Istana Negara.

Yang menarik, pelantikan ini bukan sahaja melibatkan Ketua Hakim Negara, tetapi turut menyaksikan Datuk Abu Bakar Jais dilantik sebagai Presiden Mahkamah Rayuan dan Datuk Azizah Nawawi sebagai Hakim Besar Mahkamah Tinggi di Sabah dan Sarawak. Ini jelas menunjukkan satu penyusunan semula kepimpinan kehakiman secara menyeluruh, seolah-olah kerajaan ingin memastikan kelancaran dan kestabilan sistem keadilan negara.

Proses pelantikan ini dikatakan mengikut lunas Perlembagaan Persekutuan, Perkara 122B(1), di mana ia diperkenankan oleh Yang di-Pertuan Agong setelah dinasihati oleh Perdana Menteri dan berunding dengan Majlis Raja-Raja. Perdana Menteri, Datuk Seri Anwar Ibrahim sendiri, tampil menangkis dakwaan campur tangan politik, menegaskan komitmen kerajaan untuk menghormati prinsip pemisahan kuasa. Adakah kenyataan ini cukup untuk memadamkan api spekulasi yang telah lama membara?

Berikut adalah kronologi penting pelantikan tiga jawatan tertinggi kehakiman:

🤔 Bukan Calon Biasa: Latar Belakang “Kontroversi”

Apa yang membuatkan pelantikan Datuk Wan Ahmad Farid ini begitu menarik perhatian dan menimbulkan tanda tanya? Jawapannya terletak pada latar belakang kerjaya beliau yang agak luar biasa untuk seorang Ketua Hakim Negara. Dilahirkan pada tahun 1962, Datuk Wan Ahmad Farid, 62 tahun, bukan sahaja seorang graduan undang-undang dari University of West London dan Universiti Malaya, tetapi beliau juga mempunyai pengalaman yang mendalam dalam arena politik.

Bayangkan, seorang yang pernah menjadi Peguam Bela dan Peguam Cara selama 16 tahun, kemudian melangkah ke dunia politik sebagai Setiausaha Politik kepada Tun Abdullah Ahmad Badawi, Timbalan Menteri Dalam Negeri, malah seorang Senator! Beliau juga pernah aktif dalam UMNO sebagai Timbalan Ketua Bahagian Kuala Terengganu dan pernah bertanding dalam pilihan raya kecil. Beliau bersara dari politik aktif pada 2013, dan kemudiannya memulakan kerjaya kehakiman pada 2015 sebagai Pesuruhjaya Kehakiman, sebelum pantas melonjak ke Hakim Mahkamah Tinggi dan Hakim Mahkamah Rayuan.

Transisi dari politik ke kerusi kehakiman yang begitu pantas ini sememangnya mencetuskan bisikan-bisikan nakal. Namun, di sebalik latar belakang politiknya, ada satu insiden yang seolah-olah menjadi “penyelamat” reputasi beliau di mata komuniti perundangan: tindakan beliau menarik diri daripada mendengar permohonan Jonathan Laidlaw QC untuk mewakili Najib Razak pada Jun 2022. Keputusan itu dibuat atas alasan konflik kepentingan (ahli keluarga beliau merupakan ahli UMNO). Kata-kata beliau yang terkenal, “Persepsi awam terhadap kebebasan badan kehakiman tidak seharusnya diragui,” telah dipuji melambung oleh Badan Peguam Malaysia dan Bersih sebagai bukti komitmen beliau terhadap integriti kehakiman.

Ini menunjukkan bagaimana satu tindakan berprinsip boleh mengubah persepsi dan membuktikan ketidakberpihakan, walaupun berdepan dengan sejarah yang “tidak biasa”. Adakah ini bukti kukuh bahawa Wan Ahmad Farid bukan calon biasa, tetapi seorang yang sedia mengenepikan sejarah lampau demi keadilan?

⚖️ Rekod Kehakiman: Menjunjung Keadilan Tanpa Takut?

Selain kes Najib Razak, Datuk Wan Ahmad Farid juga mempunyai rekod keputusan kehakiman penting lain yang patut diberi perhatian. Beliau pernah memutuskan bahawa anak-anak Loh Siew Hong sah memeluk Islam mengikut undang-undang negeri Perlis, satu keputusan dalam isu sensitif agama. Beliau juga mengarahkan polis menyelesaikan siasatan kematian Teoh Beng Hock dalam tempoh enam bulan, menunjukkan komitmen terhadap akauntabiliti.

Dalam satu saman perlembagaan pada 2024, beliau berpendapat kuasa Yang di-Pertuan Agong untuk mengisytiharkan darurat di bawah Perkara 150 Perlembagaan Persekutuan adalah kuasa prerogatif yang tidak boleh diadili. Ini mencerminkan pendirian beliau terhadap had semakan kehakiman ke atas kuasa perlembagaan diraja.

Semua kes ini, dari penarikan diri dalam kes berprofil tinggi hingga isu-isu sensitif agama dan akauntabiliti, menunjukkan corak seorang hakim yang berpegang teguh pada prinsip undang-undang dan sanggup membuat keputusan yang sukar, tanpa mengira tekanan atau pandangan umum. Ini adalah ciri-ciri yang sangat penting bagi seorang Ketua Hakim Negara.

🗣️ Ketua Hakim Negara Baru: Harapan Menggunung

Reaksi terhadap pelantikan ini ibarat lakaran warna di atas kanvas – ada yang cerah, ada yang gelap, dan ada pula yang memerlukan penelitian lebih mendalam.

Badan Peguam Malaysia melahirkan rasa “lega” dan mengucapkan tahniah, memuji tindakan penarikan diri beliau dalam kes Najib Razak sebagai bukti pemahaman mendalam tentang kebebasan kehakiman. Namun, mereka tidak ketinggalan menyuarakan kebimbangan mengenai 31 kekosongan jawatan hakim yang masih belum diisi.

Gabungan Pilihan Raya Bersih dan Adil (Bersih) turut menyambut baik, berharap pendirian tegas Datuk Wan Ahmad Farid dalam menegakkan kedaulatan undang-undang akan berterusan. Mereka juga menekankan pentingnya mengelak persepsi negatif terhadap kebebasan institusi kehakiman.

Perdana Menteri Datuk Seri Anwar Ibrahim pula menegaskan pelantikan ini sebagai bukti komitmen kerajaan untuk menghormati prinsip pemisahan kuasa, menepis dakwaan campur tangan politik.

Namun, tidak semua pihak bertepuk tangan. Sesetengah Ahli Parlimen KEADILAN, walaupun menerima pelantikan, menyeru reformasi kehakiman segera. Mereka mengakui tindak balas awam yang bercampur-campur disebabkan latar belakang politik Datuk Wan Ahmad Farid dan status beliau sebagai “hakim lebih junior”. Mereka menggesa pengisian segera kekosongan jawatan hakim berasaskan merit dan senioriti, serta reformasi struktur JAC untuk memastikan ketelusan dan mencegah pengaruh eksekutif.

Secara keseluruhan, jelas bahawa pelantikan ini dilihat sebagai satu langkah positif, tetapi ia bukan penghujung cerita. Masih banyak kerja rumah yang perlu diselesaikan untuk mengukuhkan keyakinan awam terhadap badan kehakiman.

🔮 Cabaran & Prospek: Era Baru Kehakiman Malaysia?

Dengan gelaran Ketua Hakim Negara di bahunya, Datuk Wan Ahmad Farid memikul tanggungjawab besar. Cabaran utama yang menantinya termasuklah:

• Mengisi Kekosongan Jawatan Hakim: 31 kekosongan jawatan di Mahkamah Persekutuan, Mahkamah Rayuan, dan Mahkamah Tinggi perlu diisi segera untuk mengelakkan kelewatan keadilan.
• Memperkukuh Integriti & Kebebasan Kehakiman: Walaupun rekod beliau cemerlang, persepsi awam perlu terus dipupuk dan dibuktikan dengan tindakan konsisten.
• Reformasi Proses Pelantikan: Desakan untuk proses yang lebih telus dan berasaskan merit perlu diberi perhatian serius.

Namun, di sebalik cabaran, ada prospek cerah. Datuk Wan Ahmad Farid mempunyai peluang keemasan untuk:

• Meningkatkan Keyakinan Awam: Dengan rekod keberaniannya, beliau boleh menjadi ikon integriti kehakiman.
• Memacu Reformasi Institusi: Beliau boleh memperkemas prosedur, meningkatkan kecekapan, dan memastikan akses keadilan yang lebih baik.

Pelantikan ini adalah ujian penting bagi kerajaan Madani dan badan kehakiman Malaysia. Ia bukan sekadar tentang individu yang dilantik, tetapi tentang bagaimana proses itu dijalankan dan apa yang dilambangkannya untuk kepercayaan institusi secara keseluruhan. Jika Datuk Wan Ahmad Farid berjaya membuktikan dirinya sebagai penjaga keadilan yang sejati, maka ya, kontroversi pelantikan Ketua Hakim Negara mungkin akhirnya berakhir, dan kita akan menyaksikan era baru kehakiman yang lebih kukuh dan bebas.

❓ Soalan Lazim (FAQ)

Siapakah Datuk Wan Ahmad Farid Wan Salleh?

Datuk Wan Ahmad Farid Wan Salleh adalah Ketua Hakim Negara Malaysia yang baharu, dilantik pada 18 Julai 2025. Beliau mempunyai latar belakang yang unik, pernah berkhidmat sebagai peguam dan ahli politik sebelum menceburi kerjaya kehakiman.

Mengapa pelantikan beliau menjadi kontroversi?

Kontroversi timbul terutamanya disebabkan latar belakang politik beliau sebelum ini, yang menimbulkan kebimbangan mengenai campur tangan eksekutif dalam urusan kehakiman. Namun, tindakan beliau menarik diri daripada kes berprofil tinggi Najib Razak telah membantu meredakan kebimbangan ini.

Apakah cabaran utama yang menanti Ketua Hakim Negara baharu?

Cabaran utama termasuk mengisi 31 kekosongan jawatan hakim di pelbagai peringkat mahkamah, memastikan integriti dan kebebasan kehakiman kekal utuh, dan memacu reformasi proses pelantikan yang lebih telus.

Adakah pelantikan ini menandakan berakhirnya isu kebebasan kehakiman di Malaysia?

Walaupun pelantikan ini dilihat sebagai langkah positif, ia bukan penyelesaian muktamad. Terdapat desakan berterusan untuk reformasi struktur yang lebih mendalam bagi memastikan kebebasan kehakiman yang mampan dan mengukuhkan keyakinan awam.

Penafian: Maklumat yang disajikan dalam artikel ini adalah berdasarkan data awam dan laporan berita pada tarkih terkini 2025. Perkembangan lanjut mungkin berlaku dan artikel ini akan dikemas kini mengikut keperluan. Pandangan yang dinyatakan adalah analisis berdasarkan maklumat yang ada dan tidak bertujuan untuk mewakili kenyataan rasmi mana-mana pihak.